İyonlaştıran radyasyonun insan sağlığı üzerine etkilerinin iş sağlığı ve güvenliği temelinde analizi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Hastanelerde iyonlaştıran radyasyon ile çalışılan bölümlerde görev yapan sağlık personeli, riskli gruplar sınıfında bulunduklarından sağlık durumlarının periyodik olarak takip edilmesi gerekmektedir. Genelde, düşük dozda radyasyona maruz kalındığında, sağlık sorunları hemen çıkmasa da, uzun dönemde rahatsızlıklar görülebilmektedir. Hastanelerde vazgeçilmez olarak kullanılan ve vazgeçilmesi mümkün olmayan radyasyon ile çalışanların sağlık durumlarını, iş sağlığı ve güvenliği temelinde araştırmak, incelemek ve çalışanların çalıştıkları süre içerisinde maruz kaldıkları iyonlaştıran radyasyona bağlı olarak ortaya çıkabilecek rahatsızlıklarının olup olmadığı ve bu konuda alınan tedbirleri araştırmak; hastanelerde kullanılan radyoaktif maddelerle, radyasyon üreten veya yayan cihazlar ile çalışanların, tanı ya da tedavi amacı ile radyasyona maruz kalan kişilerin sağlığı, eğitimi ve bu cihazların daha güvenli ve etkili kullanımını sağlamaya katkıda bulunmak; ortaya çıkabilecek olumsuz etkilere karşı hastanelerde çalışanların, hastaların ve çevrenin radyasyon güvenliğini optimum seviyeye getirerek iş güvenliği temelinde incelemek ve araştırmalar yapmak gerekmektedir.Bu çalışmada, radyoloji bölümlerinde görev yapan ve iyonizan radyasyona maruz kalan sağlık personellerinin maruziyet düzeylerini belirlemek için, dört hastanenin beş farklı bölümünde tekrarlı ve beş saniye süreli X-ışınları ölçümleri yapılmıştır. Ölçümlerde İstanbul Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi'nden temin edilen Fluke 451 Ion Chamber Survey Meter iyonlaştıran radyasyon ölçüm cihazı kullanılmış ve hastanede X ve gama ışınlarının uygulandığı tüm birimlerde sağlık çalışanlarının, ışıma anındaki pozisyonlarına göre ölçümler yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar tablolar halinde ayrıntılı olarak verilmiştir. Bu ölçüm sonuçlarının en küçük ve en yüksek değerleri, kurşun paravan arkasında 0,01 µSv; kurşun yelek giyerek ve kurşun boyunluk takarak çekimin yapıldığı odada 410 µSv olarak ölçülmüştür. Ölçülen bu değerler kabul edilen standart değerler içerisindedir. Radyoloji bölümünde çalışanlar, gün içerisinde yedi saatlik çalışmada ortalama 80-100 arası çekim yapmaktadırlar. Sağlık hizmetlerinde iyonlaştırıcı radyasyon kaynakları ile çalışan personelin, radyasyon doz limitleri ve çalışma esasları hakkındaki yönetmeliğe göre aylık 2 mSv etkin doz limitini geçmemesi gerekmektedir. Maruziyet düzeyi, aylık 2 mSv standart etkin doz düzeyinin aşılabildiği durumlar zaman zaman kaçınılmaz olmaktadır. Maruziyet düzeyinin aşılması sağlık çalışanlarının fertilite yani üreme yeteneğini azaltma, gözde katarakt, bazı kanser türleri gibi hastalıklara yakalanma olasılığını artırmaktadır. Söz konusu sağlık çalışanlarının İSG açısından, istenilen standartlardaki maruziyet düzeyini aşmamaları için, koruyucu donanımları sürekli kullanmalarını sağlamak, çekim sayısını sınırlandırmak uzun dönemde sağlık açısından yararlı olacaktır. İyonlaştıran radyasyonlu ortamlarda çalışanların mesai saatleri günde yedi saat olarak, haftada 35 saat ile sınırlandırılmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İyonlaştıran radyasyon, insan sağlığı, radyasyondan korunma, Ionizing radiation, human health, radiation protection
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Yıldız, A. İyonlaştıran radyasyonun insan sağlığı üzerine etkilerinin iş sağlığı ve güvenliği temelinde analizi, Tarsus Üniversitesi, 2022, (Yayınlanmamış Doktora Tezi)
