16. ve 17. yüzyıl Türk algısının Busbecq ve Rycaut Seyahatnameleri örneğinde incelenmesi
[ X ]
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Tarsus Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
İnsanoğlu için değişik âlemleri keşfetmek, yeni yerler görmek ve bu gördüklerini betimleyerek deneyimlerini gelecek nesillere aktarmak dürtüsü ilk çağlardan beri süre gelen bir çeşit bir bilgi aktarma yöntemidir. İlk çağlarda mağara duvarları, ağaç kabukları vasıtasıyla aktarılmak istenen mesajlar, insanlığın gelişimi ile birlikte anlatıya, edebiyata daha sonraları ise basım yayın, medya, dijital teknolojilerin kullanımına evrilmiştir. Yeni yerler görmek ve bu gördüklerini kendi toplumlarına anlatmak niyetinde olan önemli kişiler her çağda yetişmiştir. Bu kişilerin amacı kimi zaman kendi toplumunun siyasi çıkarları iken kimi zaman ise farklı kültürleri tanımak, gözlem ve izlenim aracılığıyla kültürel etkileşim sağlamak amacı gütmüştür. Özellikle 16. yüzyılda matbaanın keşfi, Coğrafi keşifler, Rönesans, Reform hareketleri gibi gelişmelerin merkezi olan Avrupa ülkelerinde yaşayan bireyler daha çok yer görmek ve gördüklerini kendi toplumlarına aktarmak istemişlerdir. Bu düşünceler ekseninde şekillenen seyahatnameler o dönemde çoğunlukla, maceraperestlerin anlatıları veya daha gerçekçi amaçlarla kaleme alınan diplomat ve askeri personel raporları ya da gözlemlerinin etrafında gelişme göstermiştir. Başka toplumları kendi ifadeleri ile tanımlamak gücünü seyyaha ve toplumuna sunan seyahatnameler uzun dönem Avrupa'da en çok ilgi gören yazılı eserlerin başında gelmiştir. Busbecq "Türk Mektupları" ve Paul Rycaut'un "Osmanlı İmparatorluğu'nun Hâlihazırının Tarihi" isimli seyahatnameler, o dönem Türkler hakkında yapılan gözlemleri ve deneyimleri içermekte ve Avrupalı seyyahların Türk kültürü, toplumu ve tarihi hakkındaki algılarını yansıtmaktadır. Bu çalışma, 16. ve 17. yüzyıllarda Busbecq ve Rycaut tarafından kaleme alınan eserlerde Türk algısının yazarların eserlerine nasıl yansıdığını incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç ekseninde yapılan çalışmanın bulguları ise, birbirinden farklı iki seyyahın iki farklı yüzyılda yapmış olduğu gözlemlerinde Osmanlı tarihini; askeri, toplumsal, yönetim başlıkları altında nasıl değerlendirdiği Eleştirel Metin Analizi yöntemi ile incelenmiştir. İncelenen seyyahların eserlerinde iki farklı yüzyılda yaşanan gelişmelere göre farklı algılamaların olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, dünya siyasetine yön verdiğimiz yüzyılda yapılan seyahatnamede bize karşı duyulan, hayranlık ve saygı olgularının yerini bir yüzyıl sonra şaşkınlık ve tenkit edici ifadelerin aldığı tespit edilmiştir.
For human beings, the urge to explore different worlds, see new places, draw and describe what they see, and pass on their experiences to future generations is a type of information transfer method that has been going on since ancient times. In ancient times, messages that were intended to be conveyed through cave walls and tree barks evolved into narrative, literature, and later into the use of printing, publishing, media, and digital technologies with the development of humanity. Travelogues, which offer the power to define other societies with their own words to the traveler and his/her society, have long been among the most popular written works in Europe. Busbecq's Turkish Letters and Paul Rycaut's History of the Current State of the Turkish Empire include observations and experiences made about Turkey at that time and reflect the perceptions of European travelers about Turkish culture, society and history. This study aims to examine how the perception of the Turks was reflected in the works of the writers in the works written by Busbecq and Rycaut in the 16th and 17th centuries. The findings of the study carried out with this aim were examined using the Critical Textual Analysis method, which examined how two different travelers evaluated Ottoman history under the headings of military, social and administrative issues in two different centuries. It was determined that there were different perceptions in the works of the travelers examined according to the developments experienced in two different centuries. As a result, it was determined that in the travelogue written in the century when we shaped world politics, the feelings of admiration and respect towards us were replaced by expressions of surprise and criticism a century later.
For human beings, the urge to explore different worlds, see new places, draw and describe what they see, and pass on their experiences to future generations is a type of information transfer method that has been going on since ancient times. In ancient times, messages that were intended to be conveyed through cave walls and tree barks evolved into narrative, literature, and later into the use of printing, publishing, media, and digital technologies with the development of humanity. Travelogues, which offer the power to define other societies with their own words to the traveler and his/her society, have long been among the most popular written works in Europe. Busbecq's Turkish Letters and Paul Rycaut's History of the Current State of the Turkish Empire include observations and experiences made about Turkey at that time and reflect the perceptions of European travelers about Turkish culture, society and history. This study aims to examine how the perception of the Turks was reflected in the works of the writers in the works written by Busbecq and Rycaut in the 16th and 17th centuries. The findings of the study carried out with this aim were examined using the Critical Textual Analysis method, which examined how two different travelers evaluated Ottoman history under the headings of military, social and administrative issues in two different centuries. It was determined that there were different perceptions in the works of the travelers examined according to the developments experienced in two different centuries. As a result, it was determined that in the travelogue written in the century when we shaped world politics, the feelings of admiration and respect towards us were replaced by expressions of surprise and criticism a century later.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Siyasal Bilimler, Political Science
