G20 ÜLKELERİNİN YAŞANABİLİRLİK SIRALAMASININ ELECTRE YÖNTEMİYLE BELİRLENMESİ

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorManavgat, Gökçe
dc.contributor.authorDemirci, Ayhan
dc.date.accessioned2025-03-16T04:26:25Z
dc.date.available2025-03-16T04:26:25Z
dc.date.issued2022
dc.departmentTarsus Üniversitesi
dc.description.abstractBireylerin en temel hakları arasında kaliteli yaşam hakkı yer almaktadır. Bireyin yaşam kalitesi, devletin sunduğu sağlık hizmetlerine erişilebilirliğine, eğitim olanaklarına, adil bir hukuk düzenine, uygun ve insancıl çalışma koşullarına ve temiz çevre koşullarına bağlıdır. Çalışmada Çok Kriterli Karar Verme Tekniklerinden (ÇKKVT) biri olan ELECTRE tekniği kullanılarak G20 ülkelerinin yaşanabilirlik açısından tercih sıralaması yapılmış ve uygulama kolaylığı ve doğru çözüm önerileri sağlaması nedeniyle, Bernard Roy (1996) tarafından önerilen ELECTRE tekniği kullanılmıştır. Bu kapsamda çalışmada yer alan ülkelerin yaşanabilirlik durumunu ortaya çıkarmak için belirlenen kriterler Dünya Bankası resmi internet sitesinden elde edilmiştir. Bunlardan; orman alanı, kişi başına milli gelir, doğumda beklenen yaşam süresi, yasal haklar indeksi verileri fayda yönlü kriterler olarak, CO2 emisyonu ve doğurganlık oranı verileri ise maliyet yönlü kriterler olarak kullanılmıştır. Çalışmada G20 ülkeleri ELECTRE tekniği kullanılarak yaşanabilirlik açısından sıralanmıştır. Buna göre yapılan sıralama sonucunda; belirlenen kriterlere göre yaşanabilirlik sıralamasında ilk sıraları Japonya, Kanada ve Güney Kore paylaşırken, Arjantin, Suudi Arabistan ve Güney Afrika son sıralarda yer almışlardır.
dc.description.abstractThe right to a quality life is one of the most fundamental rights of every individual. Individual's quality of life depends on the accessibility of health services provided by the state, educational opportunities, a fair legal order, appropriate and humane working conditions, and clean environmental conditions. In the study, a preference ranking was made in terms of liveability of G20 countries using the ELECTRE technique, which is one of the Multi-Criteria Decision-Making (MCDM) Techniques. The ELECTRE technique suggested by Bernard Roy (1996) was used in the study. The method is preferred because of its ease of application and accurate solution suggestions. In this context, the criteria data determined to reveal the liveability status of the countries in the study were obtained from the official website of the World Bank. Of these; forest area, per capita income, life expectancy at birth, legal rights index data were used as benefit-oriented criteria and CO2 emission and fertility rate data were used as cost-oriented criteria. In the study, G20 countries were ranked in terms of liveability by using the ELECTRE technique. As a result of the ranking, while Japan, Canada and South Korea shared the first ranks, Argentina, Saudi Arabia and South Africa took the last ranks in the liveability ranking according to the determined criteria.
dc.identifier.issn2757-9948
dc.identifier.issue1
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.13099/402
dc.identifier.volume2
dc.language.isotr
dc.publisherTarsus Üniversitesi
dc.relation.ispartofTarsus Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Başka Kurum Yazarı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_DergiPark_20250315
dc.subjectG20
dc.subjectYaşanabilirlik
dc.subjectÇok Kriterli Karar Verme Teknikleri
dc.subjectELECTRE
dc.subjectG20
dc.subjectLiveability
dc.subjectMulti-Criteria Decision-Making Techniques
dc.subjectELECTRE
dc.titleG20 ÜLKELERİNİN YAŞANABİLİRLİK SIRALAMASININ ELECTRE YÖNTEMİYLE BELİRLENMESİ
dc.title.alternativeDetermining The Liveability Ranking of G20 Countries by ELECTRE Method
dc.typeArticle

Dosyalar

Koleksiyon

Tarsus Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi