Avrupa Birliği ve Türkiye'de engelli istihdamına yönelik iş sağlığı ve güvenliği yaklaşımı

Abstract

Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne adaylık süreci ile birlikte birçok alanda Avrupa Birliği normlarına uyum sağlamaya dönük politikalar geliştirdiği ve ulusal mevzuatta çeşitli düzenlemeler yaptığı gözlenmektedir. Ayrıca engelli bireylerin istihdam edilebilirliğinin arttırılması ve özel politika gerektiren engelli bireylerin işyerlerinde her açıdan korunması ile iş sağlığı ve güvenliği gibi sosyal politikaya ilişkin alanlar, Avrupa Birliği üyesi ülkelerde sosyal bütünleşmenin sağlanabilmesi için üzerinde durulan en önemli konular arasındadır. Bu bağlamda bu tez çalışması dört bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde engellilik ve engelli istihdamı ile ilgili kavramsal çerçeve, ikinci bölümde Avrupa Birliği bağlamında engelli istihdamı, üçüncü bölümde Türkiye’de engelli istihdamı ve dördüncü bölümde de engelli çalışanlara yönelik iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları ele alınarak geniş bir literatür taraması gerçekleştirilmiştir. Avrupa Birliği ve Türkiye’ye ilişkin yapılan literatür incelemesi sonucunda, işyerlerindeki uygulamalarda engelli çalışanlara yönelik birçok yanlış uygulamanın olduğu tespit edilmiştir. Buradan hareketle engelli bireylere yönelik yapılan düzenlemelerde görülen eksik noktalar vurgulanmış, yürürlükteki mevzuata ve işyerlerine uygulamaya yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Bu çalışmanın engelli bireylere, engelli bireylerle çalışan işveren, iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi, diğer sağlık personeli; ilgili tüm kişi, kurum ve kuruluşlara yol gösterici olması ve bu alanda yapılacak akademik çalışmalara ışık tutması amaçlanmaktadır.

It is observed that Turkey has developed policies to adapt to the norms of the Europeean Union in many areas a long with the process of candidacy to the European Union and has made various regulations in national legislation. Also,increase the employatbility of individuals with disabilities, inviduals with disabilites that require protectionfrom every angle and specific policies at workplaces, occupational health and safety areas such as social policy in the member countiries of the Europan Union in order to ensure social integration are among the mast important issues to focus on. In this context, this thesis work consists of four parts: In the first part the conceptual frame work related to disablity and disablity employment, in the socond part disabled employment in the context of the European Union, in the third part disabled employment in Turkey and in the fourth part abroad literature review was conducted by adressing occupational health and safety practies for disabled employees. As a result of the literature review conducted on the European Union and Turkey, it has been determined that there are many wrong practices for disabled employees in workplace practices. From this point on, the missing points seen in the regulations for individuals with disabilities have been highlighted and various proposals have been made for the implementation of the legistation in force and the workplaces. The aim of this study is to provide guidance to individuals with disablities, employers working with individuals with disablities, occupational safety specialist, workplace doctors, other health personal and all relevant person institutions and organizations and to shed light on academic studies in this field.